Prostaatkanker is kanker van de prostaat. De prostaat is een klier die aan de blaasuitgang rond de plasbuis ligt en alleen bij mannen aanwezig is. Deze klier produceert zaadvloeistof bij een zaadlozing en zorgt voor de voedingselementen voor de zaadcellen. Bij het ouder worden kunnen zowel goedaardige als kwaadaardige prostaatvergrotingen ontstaan. Alleen bij een kwaadaardige prostaatvergroting spreken we van prostaatkanker.
Prostaatkanker vooral bij oudere mannen
Prostaatkanker komt over het algemeen voor bij mannen boven de 65 jaar. Maar prostaatkanker kan ook op jongere leeftijd ontstaan, vanaf ongeveer 45 jaar.
De kans op prostaatkanker neemt toe naar mate men ouder wordt. Bij oude mannen komt prostaatkanker vaak voor. Maar meestal wordt de ziekte niet bij hen ontdekt. Prostaatkanker groeit meestal erg langzaam. Daardoor krijgen de meeste mannen ook geen last van de tumor. Vaak wordt prostaatkanker bij toeval gevonden, bijvoorbeeld tijdens een medische keuring.
Veranderingen aan de prostaat
Bij de meeste mannen wordt de prostaat na hun 30e langzaam groter. Waarschijnlijk komt dit door de langdurige werking van het mannelijke geslachtshormoon testosteron op het prostaatweefsel. Soms leidt dit op latere leeftijd tot afwijkingen van de prostaat. Deze afwijkingen kunnen goedaardig of kwaadaardig zijn.
- Een goedaardige afwijking is een abnormale vergroting van de prostaat. Dit komt doordat het bindweefsel, het spierweefsel en de klierbuisjes toenemen. Een ander woord hiervoor is benigne prostaathyperplasie (BPH).
- Prostaatkanker is een kwaadaardige afwijking.
Symptomen
Soms wordt prostaatkanker pas ontdekt doordat uitzaaiingen op andere plaatsen in het lichaam klachten geven. Als prostaatkanker uitzaait, is dat vaak naar de botten. Hierdoor kunt u pijn in de botten krijgen. Uitzaaiingen in de wervelkolom kunnen rugklachten geven.
Plasklachten
Bij sommige mannen wordt prostaatkanker ontdekt als zij met plasklachten bij de huisarts komen.
Bijvoorbeeld:
- vaker moeten plassen, zowel overdag als ’s nachts
- moeite met plassen
- pijn en een branderig gevoel bij het plassen
- nadruppelen en/of een zwakke of onderbroken straal
- het gevoel dat de blaas na plassen niet leeg is
- troebele of bloederige urine
- bloed in het sperma
Plasklachten komen bij mannen op oudere leeftijd regelmatig voor. Meestal zijn ze het gevolg van een goedaardige vergroting van de prostaat, of van een infectie aan de urinewegen.
Plasklachten zijn voor uw huisarts vaak een aanleiding om u verder te onderzoeken.
PSA waarde
Alleen in specifieke gevallen zal een huisarts bloedonderzoek doen naar het prostaat specifiek antigeen (PSA). Bijvoorbeeld als prostaatkanker in de directe familie voorkomt. PSA kan een indicatie zijn van prostaatkanker, maar het is geen heldere indicatie. Bij een afwijkende PSA waarde kan de huisarts er voor kiezen de patiënt te verwijzen naar het ziekenhuis.